به طور معمول تا وقتی یک خودرو به ظاهر خوب کار میکند، به نظر می‌رسد به لحاظ فنی ایرادی ندارد، اما صاحبان خودرو لازم است بدانند گاهی بعضی اشکالات فنی بدون علائم قبلی بروز میکند.
کارشناسان معتقدند بدترین اشتباه بسیاری از مالکان خودرو این است که اشکالات وسیله نقلیه خود را نادیده می‌گیرند و بدتر این که وقتی برای رفع اشکالات اقدام می‌کنند با سپردن کار به تعمیرکاران نابلد یا دستکاری خودسرانه نه‌تنها اشکالات را برطرف نمی‌کنند، بلکه کار را خراب‌تر می‌کنند.
در ادامه برخی اشتباهات رایج در نگهداری خودرو را با یکدیگر مرور می‌کنیم تا از این پس، هر بار که دست به تعمیر خودرو می‌زنید یا آن را به دست تعمیرکار می‌سپارید به این موارد بیشتر دقت کنید.
- رانندگی با چراغ سوخته
تعویض چراغ سوخته در مقایسه با دیگر خرابی‌های خودرو علاوه بر این که راحت‌تر انجام میشود، هزینه‌بردار نیست. وقتی چراغ‌های جلو یا نوربالای خودرو از کار می‌افتد محال است راننده متوجه آن نشود، زیرا به محض سوختن چراغ، بخشی از دید مسیر را از دست خواهد داد. این در حالی است که چنانچه چراغ‌های عقب یا چراغ ترمز آسیب ببیند ممکن است بلافاصله متوجه خرابی نشوید. از این رو توصیه میشود هر چند وقت یکبار سلامت آنها را بررسی کنید. در صورت سوختن هر یک از این چراغ‌ها فقط کافی است با مراجعه به دفترچه راهنمای خودرو نسبت به تعویض آن اقدام کنید.رانندگی با چراغ سوخته و در نتیجه دید کم موجب وارد آمدن یک اضطراب غیرضروری به راننده میشود و دیگر خودروهای در حال حرکت در مسیر را نیز با خطر مواجه میکند، زیرا دید درستی از وسیله نقلیه شما نخواهند داشت. به تعویق انداختن تعویض چراغ سوخته از آنجا که موجب افزایش خطر تصادف میشود، میتواند هزینه‌های به مراتب سنگین‌تری را روی دست صاحب خودرو بگذارد.
2- بی‌اعتنایی به علائم هشداردهنده
چراغ‌های هشداردهنده روی داشبورد حامل پیام‌های اخطاردهنده‌ای هستند که به منظور جلب توجه راننده طراحی شده‌اند، اما بسیاری از رانندگان نسبت به این علائم بی‌اعتنا هستند. حتی اگر خوروی شما با خطر جدی مواجه نباشد، یک راننده متعهد وظیفه دارد در همه موارد نسبت به علائم خطر هوشیار باشد. در مرحله اول، لازم است بدانید هر یک از چراغ‌های هشداردهنده چه معنایی دارند؛ اگر مشاهده کردید چراغ روشن شده برای شما ناآشناست، می‌توانید آن را در دفترچه راهنمای خودرو جست‌وجو کنید. اگر مشکل چیزی مثل تنظیم نبودن فشار باد لاستیک‌هاست، شاید خودتان بتوانید نسبت به رفع آن اقدام کنید، اما اگر چراغ هشداردهنده از یک مشکل فنی جدی‌تر خبر میدهد، توصیه میشود کار را به دست کاردان بسپارید. اگر نسبت به رفع اشکالات در همان مراحل اولیه اقدام کنید، می‌توانید مطمئن باشید هزینه کمتری پرداخت خواهید کرد تا این که آن اشکالات را در مراحل وخیم‌تر پیگیری کنید.
3- سهل‌انگاری در برقکاری خودرو
چرا اگر در منزل برقکاری داشته باشید حتما جریان برق را از مبدأ قطع میکنید، اما وقتی نوبت به سیم‌کشی خودرو می‌رسد از این احتیاط سرپیچی میکنید؟
گفته میشود جریان برق خودرو آن قدر قوی نیست که خطرزا باشد؛ اما توصیه میشود همیشه در این گونه موارد تا حد امکان احتیاط کنید. شاید بر اثر این بی‌احتیاطی دچار برق گرفتگی نشوید، اما بدانید کوچک‌ترین اشتباه یا دستکاری غلط ممکن است به آتش‌سوزی منجر شود. قبل از آغاز کار مطمئن شوید ماشین خاموش است. سپس کابل اتصال منفی باتری را قطع کنید. اگر وسیله نقلیه شما از نوع خودروی هیبریدی با باتری ولتاژ بالاست، به هیچ وجه به باتری دست نزنید و آن را لمس نکنید. قدرت برق خودروهای هیبریدی بالاتر از خودروهای معمولی است. به این معنی که برق گرفتگی توسط جریان برق خودروهای هیبریدی به مراتب شدیدتر است و میتواند بر اثر تماس، موجب صدمات جبران‌ناپذیر شود.
4- استفاده نادرست از جامپ استارت
گاهی ممکن است حین رانندگی، باتری خالی شود. چنانچه در خودرو دستگاه جامپ استارت یا کابل اتصال باطری به همراه داشته باشید، می‌توانید با استفاده از این ابزار از یک خودروی دیگر شارژ باتری بگیرید، اما یادتان باشد مجهز بودن به جامپ استارت به این معنی نیست که می‌دانید چطور از آن استفاده کنید. اگر چه فرآیند استفاده از دستگاه چندان پیچیده نیست، اما توصیه میشود دست‌کم یک بار پیش از آن که به استفاده از دستگاه مجبور شوید، نحوه استفاده صحیح از آن را یاد گرفته و دفترچه راهنمای خودرو را نیز مطالعه کنید تا از نحوه استفاده از این دستگاه در خودروی خود مطلع شوید. اگر تا الان به فکر یادگیری این مهارت نبوده‌اید، در صورت مواجهه با این مشکل، ابتدا از مسیر ترافیک خارج شوید و خودرو را در یک محل امن متوقف کنید.در نزدیکی محل خودرو سیگار نکشید و سعی کنید جرقه ایجاد نشود. ایده‌آل است برای کامل کردن اقدامات ایمنی از یک عینک محافظ چشم نیز استفاده کنید. خودرویی که می‌خواهید از آن شارژ بگیرید باید نزدیک خودروی شما، اما نه چسبیده به آن پارک شده باشد. در ضمن، مطمئن شوید کابل‌ها و اتصالات را به پایانه‌های درست وصل کرده‌اید. در آخر، قبل از این که دو سر کابل‌ها را به یکدیگر اتصال دهید، بررسی کنید سیستم جرقه زنی هر دو خودرو خاموش باشد.
5- سفت نکردن فیلتر روغن
اگر موتور خودرو نتواند مقدار کافی از روغن را به گردش درآورد، خودروی شما از حرکت باز خواهد ایستاد و باید یک یدک‌کش خبر کنید. برای این که این وضعیت برایتان پیش نیاید، لازم است برای تعویض فیلتر روغن از یک آچار سایز مناسب استفاده کنید. اگر در انتخاب سایز آچار دچار اشتباه شوید، ممکن است این احساس به شما دست دهد که دارید فیلتر را محکم می‌بندید، حال آن که فقط دارید آچار را می‌چرخانید. اگر نوع فیلتر را عوض کرده‌اید، ممکن است سایز آچاری که قبلا به وسیله آن این کار را انجام می‌دادید دیگر با فیلتر جدید همخوانی نداشته باشد. از این رو، قبل از اقدام به تعویض فیلتر بررسی کنید آچار مناسب آن را نیز داشته باشید. شاید ابتدا فیلتر را با دست سفت کنید، اما بدانید حتی اگر این کار را با دست انجام می‌دهید لازم است نیم پیچ آخر را با آچار سفت کنید تا فیلتر به درستی بسته شود. این مسأله را جدی بگیرید، زیرا اگر فیلتر شل بسته شود، روغن موتور به دیگر قسمت‌ها سرایت میکند و عملکرد موتور مختل خواهد شد و در موارد خطرناک‌تر ممکن است باعث آتش سوزی از زیر کاپوت شود.
6- شل یا سفت بستن مهره‌های چرخ
خیلی‌ها نمی‌دانند بعد از تعویض لاستیک چگونه باید مهره‌های چرخ را ببندند. برای یادگیری قدم به قدم این مهارت توصیه میشود به دفترچه راهنمای خودرو مراجعه کنید.چنانچه قصد دارید چرخش یا تعویض لاستیک انجام دهید مطمئن شوید بعد از اتمام کار، مهره‌ها را بیش از اندازه شل یا سفت نبسته باشید. اگر مهره‌ها را شل ببندید چرخ‌ها لق خواهند خورد. سفت بستن بیش از اندازه مهره‌های چرخ نیز اثر مخرب دارد و میتواند موجب آسیب‌دیدگی روتور شود. در بعضی شرایط آب و هوایی، باز کردن مهره‌ها دشوارتر میشود.به طور مثال، در فصل زمستان ممکن است مهره‌ها به علت سرما و یخ‌زدگی طوری به گل میخ چرخ بچسبند که جداسازی آنها به‌راحتی امکان‌پذیر نباشد. برای توزیع یکنواخت بار توصیه میشود مهره‌ها را طبق یک الگوی متناوب که به الگوی ستاره مشهور است، ببندید. می‌توانید ابتدا مهره‌ها را به وسیله یک آچار چرخ مناسب سفت کنید، اما در مرحله آخر لازم است از یک آچار تُرک‌متر کمک بگیرید تا از میزان بار وارد شده مطمئن شوید.
7- عوض نکردن به موقع مایعات خودرو
شاید فکر کنید بنزین مهم‌ترین مایع مورد نیاز خودروی شماست، در حالی که سایر مایعات مورد نیاز خودرو به اندازه بنزین اهمیت زیادی دارند. درست است که بدون سوخت، خودرو راه نمی‌رود؛ اما مایعات دیگر خودرو نیز وظیفه سنگینی به عهده دارند که به عقیده عده‌ای از کارشناسان مهم‌تر از سوخت گرانقیمتی است که خودرو از آن تغذیه میشود. روغن موتور، روغن ترمز و مایع خنک‌کننده ازجمله مایعات حیاتی خودرواند. اگر قطعات متحرک موتور به علت نبود روغن کافی خشک شوند، به موتور آسیب جدی وارد خواهد شد. روغن ترمز کمک میکند فشار بین قطعات سیستم ترمز تنظیم شود. مایع خنک‌کننده نیز اجازه نمی‌دهد قطعات خودرو بیش از اندازه داغ شوند یا یخ بزنند. کاهش سطح هر یک از این مایعات، خطرناک و مشکل ساز است. پس از تعویض مایعات خودرو دقت کنید تک‌تک آنها را مجدد پر کرده باشید. ایده آل این است که اگر برای تعویض مایعات خودرو به مکانیکی مراجعه میکنید، خودتان نیز در زمان تحویل خودرو یک بار دیگر سطح مایعات را کنترل کنید.
8- عوض نکردن لاستیک‌های صاف
خیلی‌ها فکر می‌کنند تا لاستیک‌ها پنچر نشوند، می‌توانند از آنها کار بکشند. غافل از این که لاستیک‌های صاف نیز به تعویض نیاز دارند. همان طور که خود شما نیاز دارید هنگام پیاده‌روی از کفش مناسب استفاده کنید، خودروی شما نیز نیازمند لاستیک‌های مناسب است تا سطح تماس آن با جاده به گونه‌ای نباشد که در برف و باران موجب لغزندگی شود. دقت کنید عمر مفید لاستیک‌هایی که در حال حاضر استفاده میکنید چقدر است و چند وقت از زمان خرید و نصب آنها می‌گذرد. اگر از خودروی دست دوم استفاده میکنید و نمی‌دانید صاحب قبلی خودرو چند وقت پیش لاستیک‌های آن را عوض کرده بوده، توصیه می‌کنیم چهار حلقه لاستیک نو بخرید. شاید آج لاستیک مناسب به نظر برسد، اما خود لاستیک به مرور زمان فاسد خواهد شد. صدمات تدریجی با چشم قابل رؤیت نیست، اما ترک‌های بسیار ریز موجب از بین رفتن استحکام لاستیک‌ها میشود و از کارایی آنها می‌کاهد. آسیب لاستیک از محل اتصال به آج موجب ریخته شدن آج‌ها میشود و لاستیک به تدریج صاف و لغزنده خواهد شد.
9- جدی نگرفتن فراخوان ها یا نقایصی که از سوی خودروساز اعلام میشود
گاهی اتفاق می‌افتد کمپانی سازنده خودرو متوجه یک اشکال فنی جدی میشود و به منظور تأمین ایمنی خودرو و سرنشینان آن با صاحبان خودرو تماس می‌گیرد تا هر چه سریع‌تر نسبت به رفع آن عیب اقدام شود. انفجار لاستیک یا شتاب خود به خودی پدال گاز ازجمله اشکالاتی است که میتواند فاجعه‌آفرین باشد. این گونه اشکالات جدی به طور معمول خبرساز میشوند. چنانچه در حال حاضر از خودروی دست دوم استفاده میکنید، می‌توانید با ارائه شماره شناسایی خودرو به مراکز نمایندگی، از آنها بخواهید بررسی کنند آیا خودروی شما در زمانی که در اختیار صاحب قبلی بوده از این قبیل تماس‌ها دریافت کرده است یا خیر. اگر برای تعمیرات فنی مهم به نمایندگی مراجعه میکنید، توصیه میشود مدارک را نزد خود نگه دارید تا اگر در آینده شرکت سازنده مسئولیت آن نقص به‌خصوص را به عهده گرفت، بتوانید هزینه‌هایی را که بابت آن پرداخت کرده بودید، پس بگیرید. هرچند به‌ندرت این اتفاق می‌افتد و بهتر است امیدوار نباشید کمپانی سازنده مخارج تعمیرات را به شما بازگرداند.
10- شلخته‌کاری در سرویس ترمز
سرویس ترمز به ظاهر ساده به نظر می‌رسد، اما این کار ریزه‌کاری‌هایی دارد که در عین سادگی انجام صحیح آن را دشوار میکند. از این رو، مکانیک‌های تازه کار در بیشتر موارد ترجیح می‌دهند یک سرویس کار ماهر برای انجام این کار استخدام کنند، زیرا با توجه به اهمیت ترمز حین رانندگی فقط یک خطای کوچک در سرویس ترمز میتواند فاجعه آفرین باشد. به زبان ساده، اساس عملکرد ترمز اصطکاک است. وقتی پای خود را روی پدال ترمز فشار می‌دهید، فشار هیدرولیک در سیستم به کالیپر و لنت‌های ترمز وارد میشود و بر اثر ایجاد اصطکاک، سرعت خودرو کاهش می‌یابد. ایجاد اصطکاک به کارکرد صحیح تعداد زیادی قطعه متحرک بستگی دارد که عملکرد صحیح آنها به روان‌سازی این قطعات وابسته است. دقت کنید روغن به دیگر قسمت‌های مجاور ترمز نشت نکند. انجام این کار دقت بالایی می‌طلبد، زیرا اگر روغن به سطح اصطکاک لنت‌ها یا روتورهای ترمز راه پیدا کند، عملکرد ترمز خودرو مختل خواهد شد.
